Met het SmartwayZ.NL wil Zuid-Nederland de bereikbaarheid verbeteren en mobiliteitsinnovaties bevorderen. De eerste concrete resultaten zijn al geboekt en nog vele zullen volgen: het programma loopt nog tot 2026. AT Osborne is bij het project betrokken en draagt onder meer bij aan het contractmanagement, innovatief aanbestedingsadvies, programmaregie en projectbeheersing.

Terwijl de financiële crisis die in 2008 uitbrak de nodige ellende veroorzaakte, was er één gevolg waar veel Nederlanders heel goed mee konden leven: door de economische neergang nam het aantal files in ons land flink af. Inmiddels gaat het gelukkig weer stukken beter met de economie, maar daarmee is logischerwijs ook de filedruk weer behoorlijk toegenomen. Dit is goed te merken in Zuid-Nederland en de regio Eindhoven in het bijzonder, waar de economie harder groeide dan in ieder ander deel van Nederland.

Voor het vestigingsklimaat, de leefbaarheid en de internationale handel van de regio – die in de afgelopen jaren meermaals werd uitgeroepen tot de slimste regio ter wereld – is een goed doorstroming van het verkeer echter van essentieel belang. Om deze doorstroming te verbeteren en innovatie te bevorderen, werken overheden, markt- en kennispartijen en andere belanghebbenden nu intensief samen binnen het programma ‘SmartwayZ.NL’. Het project bestaat uit acht samenhangende deelopgaven in Noord-Brabant en Limburg en richt zich op de corridor Breda – Venlo (A58, A2, A67), de A2 Weert – Eindhoven, de N279 Veghel – Asten en het gebied Zuidoost-Brabant.

Hierbij gaat het niet alleen om het verbreden van snelwegen en het aanpakken van vervoersknelpunten. Aanvullend vraagt dit ook om het zetten van stappen naar een integraal mobiliteitssyteem waarbij alle stakeholders op het gebied van infrastructuur en duurzame leefomgeving samenwerken op terreinen als verkeersmanagement, vervoersdiensten (bestaande ov-bedrijven maar ook alle andere aanbieders van (deel)vervoersmodaliteiten) en aanbieders van mobiliteitsdiensten. Hierbij dienen reizigers maximaal te worden ondersteund om integraal een reis op basis van persoonlijke voorkeuren te kunnen plannen, boeken, aanpassen, reizen en betalen.

Smart Mobility

Naast zeven deelopgaven waarin specifieke delen van het wegennet in de regio worden aangepakt, is er een achtste deelopgave – ‘Smart Mobility’ – die een meer overkoepelende plek inneemt binnen het SmartwayZ.NL-programma: “Smart Mobility is een zelfstandige opgave, maar komt ook terug in de andere zeven deelopgaven”, aldus een woordvoerder van SmartwayZ.NL: “Bij Smart Mobility is de reiziger de centrale spil in een netwerk van slimme mobiliteitssystemen. Een afnemer van slimme technieken en diensten, die een optimale bereikbaarheid bieden. De ambitie is om het slimste wegennet van Europa te realiseren, dat doordringt tot in het centrum van de steden maar ook de dorpen in Zuid-Nederland.”

Bij de verschillende SmartwayZ.NL-projecten en -programma’s wordt ook gebruikgemaakt van de expertise van de managementconsultants van AT Osborne. “Wij hebben kennis van en ervaring met smart mobility- en infrastructuurprojecten in regio’s in heel Nederland. In SmartwayZ.NL komen deze werelden samen en wij zijn goed in staat om deze te combineren”, vertelt Floris Bakermans, Consultant bij AT Osborne: “Wij nemen daarbij onze integrale kennis en ervaring mee van onder meer contractmanagement en -beheersing, programmaregie, aanbestedingsadvies en projectbeheersing. We hebben competenties in het speelveld van innovatie en omtrent het onzekere karakter van dit soort projecten, waarbij veel stakeholders betrokken zijn. Binnen dit complexe speelveld krijgen wij projecten van ambitie naar praktijk.”

“Wij hebben kennis van en ervaring met smart mobility- en infrastructuurprojecten in regio’s in heel Nederland. In SmartwayZ.NL komen deze werelden samen.”

Hij legt uit hoe belangrijk het is om alle stakeholders mee te nemen in de projectopgave: “Intern en extern omgevingsmanagement is een integrale succesfactor van deze projecten en programma’s. Normaal gesproken heb je al te maken met de publieke overheid, marktpartijen, kennisinstellingen en eindgebruikers, maar Smart Mobility vraagt intensieve betrokkenheid van deze partijen en daardoor omgevingsmanagement op alle niveaus.”

Mobility Market

Een onderdeel binnen Smart Mobility is de zogeheten ‘Mobility Market’: “Dit project is erop gericht een breed palet aan op maat gemaakte bewezen mobiliteitsdiensten op te schalen en uit te breiden”, legt Bakermans uit: “De mobiliteitsdiensten moeten bijdragen aan meerdere opgaven op het gebied van bereikbaarheid en leefbaarheid. Hierbij is het ook de ambitie aan te sluiten bij de verdere ontwikkeling naar een integraal mobiliteitssysteem en de implementatie van MaaS, oftewel Mobility as a Service.”

“Binnen het Smart Mobility-onderdeel wordt onder meer gewerkt aan het aanbod van apps en alternatieve vervoersdiensten voor reizigers om slimmer en duurzamer te kunnen reizen. Dit kan ook werkgevers helpen we om hun mobiliteitsbeleid slimmer en duurzamer te krijgen, waarmee tegelijk hun werknemers worden geholpen”, vervolgt Bakermans: “Het advies wordt meer toegesneden op de lokale situatie maar ook op de persoonlijke voorkeuren van de reiziger of de specifieke werkgever. Hierdoor kunnen betrokkenen een betere keuze maken om slimmer en schoner te reizen. Dit kan ook positief bijdragen aan de doorstroming, de verkeersveiligheid en de leefbaarheid in het gebied. Nieuwe ontwikkelingen in de communicatie tussen systemen in de voertuigen en verkeersregelinstallaties dragen daaraan ook bij. Hierin worden ook stappen gezet binnen het programma Talking Traffic waarbij SmartwayZ.NL en ook AT Osborners betrokken zijn.”

“Osborners voeren voor de Mobility Market onder andere het kwartiermakerschap, programma- en contractmanagement uit”, geeft Bakermans aan: “Hiermee dragen we bij aan de verdere doorontwikkeling en opschaling van de Mobility Market voor verschillende deelopgaven. Hierbij worden actief nieuwe samenwerkings- en aanbestedingsvormen tussen overheden, bedrijfsleven, wetenschap en eindgebruikers verkend én toegepast, daarbij kan bijvoorbeeld worden gedacht aan social design maar ook innovatieve contract- en samenwerkingsvormen tussen de verschillende overheden.”

Terwijl er al grote stappen zijn gezet – zo was de deelopgave A2 Weert – Eindhoven al genomineerd voor de Klimaat en Energie Award 2018 van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat – neemt het volledige SmartwayZ.NL-project nog wel even in beslag: het programma heeft een looptijd tot 2026. Het is dan ook belangrijk om te zorgen dat het project continu wordt aangepast op basis van politieke, maatschappelijke en technologische ontwikkelingen: “We hanteren een stapsgewijze aanpak, waarbij we de leerervaringen van de vorige stap inbrengen in de nieuwe stap”, aldus Bakermans.

“Ook zijn we continue met onze partners in contact om aan te scherpen en richten we onze project en programmasturing en contracten zo in, dat we optimaal inspelen op de kansen van de veranderende omgeving”, vervolgt hij: “De ontwikkeling naar een duurzaam en integraal mobiliteitssysteem vraagt om structurele gedragsverandering van alle stakeholders. Het geeft energie om daar stapsgewijs concrete stappen in te zetten om deze doelstellingen ook daadwerkelijk te realiseren in de praktijk.”

Dit artikel is afkomstig van consultancy.nl.