Heldere toekomstrichting voor Zaanse Schans

De toenemende bezoekersdrukte en de algemene belangen die daardoor op en rondom de Zaanse Schans in het gedrang komen vragen om een visie, aanpak en maatregelen. De (verkeers)veiligheid, de leefbaarheid en de authenticiteit van de Zaanse Schans staan onder druk. Ook ervaart de omgeving overlast door de bezoekersdrukte. Om ervoor te zorgen dat de Zaanse Schans ook in de toekomst (weer) grote bezoekersaantallen kan verwerken met behoud van de leefbaarheid en veiligheid, zijn investeringen binnen het gebied noodzakelijk: investeringen op de Zaanse Schans en in de openbare ruimte zoals op het gebied van verkeerswegen, (fiets)paden en veiligheid.

Het spreekt voor zich dat het algemeen belang van (verkeers)veiligheid en leefbaarheid en de individuele belangen van bewoners, ondernemers en erfgoedpartijen door elkaar lopen en gewogen in balans moeten blijven. Daarom ligt samenwerking voor de hand. Om die reden hebben de gemeente Zaanstad en stichting de Zaanse Schans vanaf 2015 gewerkt aan een Ontwikkelstrategie Zaanse Schans, als gezamenlijke basis voor een toekomstbestendige Zaanse Schans. De proces heeft meerdere tegenslagen gekend en heeft veel tijd en energie van alle belanghebbenden gevraagd.

AT Osborne is in 2019 gevraagd de gemeente Zaanstad te ondersteunen op het dossier Zaanse Schans door de inzet van een procesmanager. Daarnaast is AT Osborne gevraagd de gemeente Zaanstad te adviseren over een hernieuwde aanpak van het dossier, met als doel het creëren van rust, duidelijkheid en voorspelbaarheid, zowel intern binnen de gemeente Zaanstad als extern naar de partijen op de Zaanse Schans. Dit heeft geresulteerd in zeven concrete adviezen. Tegelijkertijd vervult AT Osborne naast de rol van procesmanager de rol van programmamanager voor de Zaanse Schans, om samen te werken aan de uitvoering en implementatie van deze adviezen.

Concreet houdt dit in dat wij de vakinhoudelijke experts van de gemeente (op het gebied van verkeer, handhaving, erfgoed, toerisme etc.) weer verantwoordelijk maken voor hun eigen vakgebied in de context van de Zaanse Schans en dat we de Zaanse Schans een brede verantwoordelijkheid binnen het college van B&W maken. Ook hebben wij de bestuurlijke besluitvorming over de Ontwikkelstrategie voorbereid en begeleid. Inmiddels hebben het college van B&W en de gemeenteraad de Ontwikkelstrategie voor de zomer 2020 vastgesteld. Verder zijn we met partijen op de Zaanse Schans (o.a. bewoners, ondernemers en stichting de Zaanse Schans, die een groot deel van het erfgoed in bezit heeft en onderhoudt) in gesprek over de rol en verantwoordelijkheid van de gemeente en henzelf. Zo creëren we duidelijkheid en heldere verwachtingen richting iedereen, zonder dat we alles overnemen. Wij proberen juist de mensen zo goed mogelijk in hun positie te brengen, zodat de gemeente straks alles in handen heeft om zelf weer de regie in handen te hebben. De uitdaging ligt hierbij in het doorbreken van oude patronen. Dat kost soms moeite, maar levert bij succes heel veel positieve energie op!