In ons dagelijks leven ‘moeten’ we van alles: simpelweg boodschappen doen zodat er ’s avonds een pan dampende aardappels op tafel staat, de was doen, het knippen van de heg (en je eigen haar), contact met vrienden en familie en aandacht voor je partner en kinderen, de sportschool bezoeken, je Netflix-abonnement benutten en tussendoor ook nog werken. Eigenlijk is alles werken, maar met dit laatste bedoel ik hetgeen waar je voor betaald wordt. In meer of mindere mate zijn dit allemaal opgaven in ons leven. Alles moet, maar niets kan tegelijk. Het zijn deze opgaven die onze persoonlijke agenda bepalen. Aan ons de kunst dit in goede banen te leiden.

In ons werk is dat nauwelijks anders. Zo heeft een gemeente nog veel meer en grotere opgaven: van jeugdzorg tot het bewaken van de openbare orde en veiligheid. En van het bewaken van de ruimtelijke kwaliteit (welstand) tot het ophalen van het huishoudelijk afval. Hoewel het interessant is een discussie te voeren over wat het belangrijkst is, geldt eigenlijk dat al deze zaken gewoon  geregeld moeten worden – en bij voorkeur goed. Dat is namelijk, naast nog veel meer, waarom gemeenten ooit in het leven zijn geroepen.

En toch kan niet altijd alles, en zeker niet tegelijk. En al helemaal niet als het geen verplichtingen, maar wensen en ambities betreft.

Ambities en opgaven

Als we iets dieper inzoomen op het ruimtelijk domein binnen diezelfde gemeente, zien we dat ook daar heel veel ambities en opgaven liggen. Van een beter fietsnetwerk tot vergroening van de stad. Van sneller openbaar vervoer tot duurzame – en zelfs natuurinclusieve woningbouw . In het algemeen zijn dit opgaven waar niemand op tegen is en zijn dit zaken die liever vandaag dan morgen worden opgepakt. Maar ja, de pot geld is maar beperkt en datzelfde geldt voor de beschikbaarheid van mensen. Hoe prioriteer je dan wat je vandaag doet en bepaal je wat je uitstelt tot morgen of overmorgen?

Win-win

Het antwoord is simpel: bepaal waar je de meeste winst mee behaalt. Niet zozeer in termen van financieel gewin, maar winst voor de maatschappij. Als er bij een mobiliteitsprobleem in de stad een keuze gemaakt moet worden tussen de aanleg van een fietssnelweg of intensivering van het openbaar vervoernet, bepaal dan bijvoorbeeld eerst eens waar de meeste mensen bij gebaat zijn. En misschien heeft het een wel invloed op het ander: als er betere fietsroutes zijn, stappen meer mensen op de fiets en is een verdubbeling van het aantal bussen niet nodig. En misschien levert al dat gefiets wel gezondheidsvoordelen op, die kunnen leiden tot reductie van zorgkosten. En misschien hou je wel ruimte in de stad over, omdat je niet al die bussen kwijt hoeft (niet alleen op de weg, maar ook voor parkeren ’s nachts en voor onderhoud). En misschien kun je wel heel veel andere waarde aan de stad toevoegen op die plekken, in de vorm van groene bermen, tuintjes of speelplekken.

En misschien, ja, misschien moeten we dus proberen om vaker iets verder te kijken dan onze neus lang is en niet meteen voor de snelle oplossing te gaan. Misschien moeten we nog beter leren om meer integraal te kijken en dus ook met professionals binnen andere afdelingen van diezelfde gemeente praten. Met al die disciplines overzie je namelijk veel meer. Je zoekt niet naar een oplossing voor een probleem, maar naar de meerwaarde die een oplossing kan bieden voor meer problemen. Problemen die niet altijd in diezelfde mobiliteitshoek of zelfs datzelfde ruimtelijk domein zitten. Misschien moeten we nog meer dan we al doen, proberen de kokertjes binnen het ambtelijk apparaat te doorbreken. Misschien zelfs niet alleen ambtelijk, maar ook bestuurlijk, zodat we kunnen zorgen dat straks 3 wethouders samen een lintje kunnen knippen. En wie weet wat dat voor moois oplevert..

En hoe prioriteer ik? Ik laat mijn boodschappen gewoon eens per week thuis bezorgen. Omdat ik wel gezond wil koken en eten, maar mijn tijd toch ook liever elders besteed dan in de Appie.