Als eind 2012 fosforfabriek Thermphos in Vlissingen failliet gaat, blijven de betrokken partijen (provincie Zeeland en Zeeland Sea Port) achter met een sterk vervuild terrein. De sanering, die uniek in de wereld genoemd kan worden, komt moeilijk op gang maar wordt uiteindelijk met hulp van het Rijk tot een goed eind gebracht. In het voorjaar van 2021 wordt de gesaneerde grond opgeleverd en kan er terug worden gekeken op een omvangrijk en complex project dat desalniettemin binnen budget en ruim op tijd is afgerond. 

AT Osborne voerde een overall evaluatie uit op de aanpak van de sanering vanaf de start in oktober 2014 tot en met de oplevering, met de focus op de bestuurlijke aansturing, besluitvorming en samenwerking. De succesvolle aanpak kent veel leerpunten. Deze uitgave is samengesteld om die leerpunten in beeld te brengen en zo partijen te helpen in de toekomst mogelijke nieuwe omvangrijke samenwerkingstrajecten nog beter te kunnen uitvoeren. 

Het verslag met de pakkende titel Expeditie Thermphos: van crisis naar beheerst uitgevoerd project leest als een jongensboek en laat zien dat samenwerking de sleutel is tot succes. Op maandag 30 mei 2022 hebben de drie financierende partijen van de sanering van het Thermphos-terrein – het Rijk, North Sea Port en de Provincie Zeeland – de door AT Osborne uitgevoerde evaluatie van dit saneringsproject in ontvangst genomen. Namens het Rijk nam staatssecretaris Vivianne Heijnen van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat het rapport aan.

Expeditie Thermphos, van crisis naar beheerst uitgevoerde sanering
In de evaluatie is te lezen dat de sanering van het voormalig Thermphos-terrein een uniek project is geweest dat uiteindelijk succesvol is afgerond. Het saneren van een fosforfabriek is in de gehele wereld nog niet op deze wijze uitgevoerd.

Een van de conclusies uit het rapport is dat de drie partijen de sanering in de tweede fase goed hebben begeleid. Voor de procesafspraken is een samenwerkingsovereenkomst gesloten waarin duidelijke en concrete afspraken zijn vastgelegd, zodat ieders rol op voorhand bekend was. Ook financieel gezien zijn er in de samenwerkingsovereenkomst afspraken gemaakt.

Uiteraard zijn er na dit intensieve traject ook enkele lessen die in de evaluatie worden benoemd:

1. Een project met bijpassende organisatie, governance en samenwerking wordt pas mogelijk indien partijen tijdig voorzien in de randvoorwaarden voor projectmatig werken
2. Pak een opgave pas projectmatig aan er een heldere opdracht is met een realistische planning en een passend budget
3. Houd crisismanagement zo kort mogelijk qua termijn
4. Stel in overleg met samenwerkende overheden een alternatieve uitvoeringsmethode op indien er sprake is van conflicterende vergunningsvoorwaarden

Heldere rolverdeling
Naast projectleider Pau Lian Staal-Ong, pakte AT Osborne deze klus aan met de ervaren consultant Rudolf Rijkens en de jonge consultant Laurens Lancee. Een logische combinatie, vindt Pau Lian. “Het maakte een heldere rolverdeling mogelijk, met Rudolf als inhoudelijk expert, Laurens als degene die de vele data en opgehaalde informatie structureerde en ik zelf als procesmatig expert en projectleider vanuit mijn relatie met de klant.”

Lees hier de uitgave: Expeditie Thermphos: van crisis naar beheerst uitgevoerd project