Op 30 maart organiseerde AT Osborne in samenwerking met Rijkswaterstaat (RWS) een werksessie over zogenaamde Zebra-initiatief. Initiatiefgroep Zebra is ontstaan vanuit het Bestuurdersnetwerk Infra. Hierin werken o.a. RWS, provincies Zeeland en Brabant en marktpartijen aan het gezamenlijk vervangen en renoveren van gelijksoortige viaducten. De aanleiding is de omvangrijke vervanging en renovatie opgave in Nederland. Om deze opgave het hoofd te bieden, heeft Zebra een voorstel voor de aanpak van simpele kunstwerken opgesteld, namelijk viaducten. Over heel Nederland gezien zijn er 34.000 viaducten, ondergebracht bij verschillende opdrachtgevers. In het voorstel is uitgegaan van kansen die gezamenlijk renoveren biedt op het gebied van efficiëntie, innovatie en duurzaamheid. Met een diverse groep van opdrachtgevers, aannemers, ingenieursbureaus en adviesbureaus hebben we op het hoofdkantoor van AT Osborne samen nagedacht over de organisatievorm die hier het best bij past.

De inzichten zijn visueel weergegeven door onze AT Osborne collega Anne-Louise Bergkamp. In het midden staat het organisatiemodel met drie partijen: de opdrachtgever, opdrachtnemer en de zogenaamde service provider. De service provider is een partij die opdrachtgevers ontzorgt op het gebied van inkoop- en projectmanagement. Omdat de gehele vervanging en renovatie opgave in Nederland te groot is voor één service provider is het voorstel om Nederland in diverse percelen op te delen met elk een eigen service provider. Bijkomend voordeel is dat dit ook concurrentie en innovatie kan stimuleren. Deze percelen worden overkoepeld door een gremium (zoals een raad van bestuur) welke de sturing op de doelstelling, maar ook kwaliteit en relaties waarborgt. Het voorstel berust op een samenwerkingsvorm waarbij verschillende opdrachtgevers hun objecten gebundeld op de markt kunnen brengen. Zo worden tenderkosten en capaciteit bij zowel opdrachtgever als opdrachtnemer bespaard en ontstaat de mogelijkheid tot het opbouwen van lerend vermogen binnen vervanging en renovatie.

Tijdens de werksessie is het organisatievoorstel ‘gechallenged’ en verder verrijkt vanuit verschillende disciplines en perspectieven. Met het doorgronden van het voorstel door middel van verdiepende vragen, het aanstippen van zorgen, risico’s en mitigerende maatregelen, en het uitwerken van de taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden van de drie partijen binnen het organisatiemodel, is er gedurende de werksessie veel gedeeld en handvatten aangereikt tot aanscherping van het model. Enkele aandachtspunten voor de nadere uitwerking die aan bod kwamen, waren:

• Heldere en krachtige doelstellingen op diverse niveaus;
• Nadere invulling van de rol van service provider (o.a. samenstelling, werkzaamheden en contractuele prikkels);
• Beleggen van inspectieverantwoordelijkheid;
• Expliciet beleggen van omgevingsmanagement;
• Ruimte voor opdrachtnemers om onderscheidend te kunnen zijn.

Aan het eind van de sessie zijn enkele concrete stappen voor vervolg benoemd, waar ‘de Zebra’s’ mee verder gaan. Er is duidelijk sprake van enthousiasme en urgentie bij de betrokkenen en bereidheid om aan de slag te gaan. Ondanks de punten tot aanscherping wordt het model als kansrijk gezien om verder uit te werken en te testen. Wij kijken uit naar het vervolg!