De zomervakantie staat weer voor de deur. Deze blog gaat niet alleen over de mooie en interessante projecten waar we een bijdrage leveren, en de inzichten van het afstudeeronderzoek van Simone Bindels. Het bevat ook een persoonlijk verhaal om alvast in de vakantiestemming te komen.

De renovatie van een oude camper
Vorig jaar hield ik mij in mijn vrije tijd bezig met het achterstallig onderhoud van onze oldtimer camperbus.  Vol goede moed hebben mijn vriend en ik een oude bus gekocht, waarvan we wisten: dit wordt renoveren. We wilden comfortabel en veilig op reis en om dat te realiseren moest er tenminste onderhoud aan de motor plaatsvinden en het interieur omgebouwd worden. Gedurende de werkzaamheden zijn er ook nieuwe dingen toegevoegd aan de scope, zoals de vervanging van alle elektra – de oude elektra bleek niet meer veilig, en laswerk vanwege lekkages. Maar, ondanks de nieuwe inzichten en het bijbehorende werk konden we in de zomer van 2021 veilig en comfortabel op pad. De camperrenovatie loopt ook in 2022 gewoon door. Afgelopen voorjaar hebben we het interieur verder afgebouwd. De bus was nog niet geschikt voor drie personen, en na de geboorte van onze dochter moest er nog een slaapplek komen. Natuurlijk helpen aspecten uit de projectmatige wereld ons bij deze renovatie: het moet immers ook betaalbaar blijven (kostenmanagement), we willen niet al te veel verrassingen tegenkomen (risicomanagement), en de deadline van de komende zomervakantie creëert de urgentie om tempo te houden (planningsmanagement). Maar het behalen van onze doelstelling “comfortabel en veilig op vakantie” staat gelukkig centraal.

Verschillende unieke projecten
In de voorgaande blogs van Geertje van Engen en Bas Keuzenkamp is al het een en ander gezegd over de noodzaak voor vervanging en renovatie van de Nederlandse infrastructuur. De renovatieprojecten worden vaak als een uniek project aangevlogen binnen een programmaorganisatie. Het projectteam wordt vervolgens uitgedaagd om het project binnen budget, op tijd met de juiste kwaliteit op te leveren. Tevens beoogt de renovatieopgave vaak overkoepelende doelstellingen. Simone Bindels heeft tijdens haar afstuderen hier verder onderzoek naar gedaan: “Utilizing the potential of infrastructure renovation programs”.

Simone: “Een programma heeft de potentie om niet alleen de renovatie als doel te stellen, maar tevens secundaire doelstellingen na te streven zoals duurzaamheid of innovatie. Dit zien we in de praktijk van renovatieopgaven ook veel gebeuren. Maar een programma met meerdere doelstellingen vraagt ook om passende sturing. Immers, zonder passende sturing kan het zijn dat secundaire doelstellingen niet worden behaald, of de potentiële synergie van het programma niet volledig wordt benut en we dus meer middelen kwijt zijn dan strikt noodzakelijk. Hierbij zien we dat er een zekere spanning ontstaat tussen projectsturing en programmasturing. Als project wil je zekerheden inbouwen, om programmadoelstellingen te behalen is flexibiliteit wenselijk.”

Sturen op programmadoelstellingen is essentieel
Uit het afstudeeronderzoek van Simone bleek dat het essentieel is om te sturen op de overkoepelende programmadoelstellingen als we het volledige potentieel van de verschillende deelprojecten willen benutten.

Simone: “Hierbij staat het ‘wat’ niet centraal, maar de stappen die je zet om tot het ‘wat’ te komen. Bovendien heeft het bundelen van meerdere projecten in een programma het voordeel dat er ook meer daadkracht kan ontstaan. Een groter team, het stimuleren van innovatie en slimme oplossingen, leren van elkaar en de projectteamleden ook verantwoordelijk maken voor het collectieve resultaat dragen allen bij aan het benutten van het potentieel van renovatieopgaven.”

Tijdens mijn camperrenovatie en het begeleiden van Simone tijdens haar afstuderen ben ik tot de conclusie gekomen dat je tekortschiet als je bij renovatieopgaven de projectsturing centraal zet (scope, tijd, geld, kwaliteit, risico’s). Je hebt duidelijke doelstellingen met commitment nodig vanuit project, programma en opdrachtgever. Processturing is vervolgens nodig om tot een gewenst eindresultaat te komen. En het is oké om nog niet precies te weten wat het eindresultaat is.